Desesperación

[image by: snipedus @ flickr]

มีคำภาษาอังกฤษอยู่คำหนึ่งที่เรามักจะต้องใช้อยู่บ่อยๆ
แต่ว่าเรากลับหาคำจำกัดความที่มีความหมายตรงตัวเหมาะสมไม่ได้สักที
Desperation (n.) หรือ Desperate (adj.)
มันเป็นคำที่หาทางบรรยายออกมาเป็นภาษาไทยยากมาก
มันคือสภาวะอาการของคนที่เกิดความสิ้นหวัง (Despair)
หรือคนที่กำลังหมดสิ้นหนทาง หรืออยู่ในภาวะคับขัน
ซึ่งภาวะนั้นอาจเกิดขึ้นได้ทั้งทางกาย ทางความคิด หรือทางอารมณ์

ความยากของมันคือมันไม่ได้บ่งบอกถึงสภาวะของคนๆนั้น
แต่บอกถึงลักษณะของการกระทำของเขาแทน
คุณลักษณะหรือคุณสมบัติของการกระทำที่ desperate คือ
- เจ้าของการกระทำนั้นไม่อยู่ในภาวะที่จะตัดสินใจได้ดีที่สุด
- ผู้กระทำไม่คำนึงถึงผลลัพธ์ที่จะตามมากจากการกระทำนั้น
- การกระทำนั้นมักจะนำไปสู่ผลลัพธ์ที่ไม่ค่อยดีนัก
- การกระทำนั้นมักจะไม่เป็นการกระทำที่ทำให้เกิดความหมายใด
- ผู้กระทำมักจะต้องมาสำนึกเสียใจภายหลังที่กระทำลงไปอย่างนั้น

ยกตัวอย่างการกระทำที่ desperate:
- พยายามดับไฟที่ลุกไหม้อย่างหนักด้วยการเป่าหรือเอามือไปรองน้ำมาดับ
- พูดจากลบเกลื่อนแบบไม่แนบเนียนเมื่อถูกเจ้านายทวงงานที่ยังไม่เสร็จเพราะกลัวจะถูกต่อว่า
- พูดสิ่งที่ไม่ค่อยจำเป็นในการสนทนากับคนที่กำลังจีบอยู่ เมื่อไม่อยากให้เกิดความเงียบขึ้น
- ไล่โทรหาทุกๆหมายเลขที่รู้จักในโทรศัพท์เพื่อขอยืมเงิน ไม่ว่าจะไม่ได้คุยกันมานานแค่ไหน
- ฟูมฟายเสียใจกับความผิดหวัง หรือแม้กระทั่งคิดและลงมือฆ่าตัวตาย

ประเด็นที่ตั้งใจจะพูด(เขียน)จริงๆคือ สาเหตุที่มาของอาการ และวิธีป้องกันมัน

ทำไมคนเราถึงทำสิ่งที่ desperate ออกมา?
ถ้ามองตามที่บอกไว้ข้างต้น สาเหตุของมันคือ despair หรือขอเรียกรวมว่าความสิ้นหวัง
แต่สาเหตุลึกๆคือการที่เราไม่สามารถจัดการกับสภาวะความสิ้นหวังนั้นได้
ดังนั้นแล้ว ความบีบคั้นทางความคิดของมันเลยทำให้เราเร่งที่จะตัดสินใจกระทำลงไปโดยไม่ไตร่ตรอง

ทำยังไงเราจึงจะป้องกันอาการ desperate ได้?
ถ้าทฤษฎีที่บอกไว้ข้างบนเป็นจริง วิธีป้องกันก็ควรจะเป็นการหาทางจัดการสภาวะนั้นให้ได้
เราต้องฝึกใจให้เข้มแข็งเมื่ออยู่ในภาวะคับขัน เพื่อให้ความคิดสามารถประมวลผลตัเสินใจได้เต็มที่
หากเราเข้าใจว่าสภาวะของความสิ้นหวังนั้นมันเป็นสิ่งที่อยู่เหนือการควบคุมของเรา
ไม่ว่ามันจะไม่น่ายินดี(undesirable)เท่าใด เราก็ยังจำเป็นต้องเผชิญกับมัน
ในขณะเดียวกันเราก็ต้องมองให้ออกว่ามีตัวแปรใดที่เราสามารถควบคุมเปลี่ยนแปลง(manipulate)ใด้
และใช้สติที่มีอยู่เลือกกระทำในสิ่งที่จะให้ผลลัพธ์ที่ดีที่สุดกลับมาในสภาวะของความสิ้นหวังนั้นๆ

และในทุกๆครั้งที่เกิดสภาพความสิ้นหวังนี้ขึ้นมา
อย่างน้อยสิ่งหนึ่งที่เราสามารถควบคุมได้เต็มที่ที่สุดก็คือ
ความรู้สึกของตัวเราเอง

Note:
- พยายามเขียนให้ชัดเจนที่สุด แต่อาจจะทำให้ฟังดูงง ถ้าจะให้พูดให้สั้นๆก็คือ เวลาที่มีสภาพความ despair เกิดขึ้นต้องไม่ desperate และหัดควบคุมสติอารมณ์ตัวเอง ตัดสินใจอย่างรอบคอบ ... ประมาณๆนี้แหละ